“Vroeger wemelde het in ons land van de wind- en watermolens. De meeste zijn al lang verdwenen. Maar soms zijn er nog resten van terug te vinden, zoals in De Horn. Omdat hier een hele nieuwe wijk komt, was veel archeologisch onderzoek nodig. Toen we de archieven indoken, ontdekten wij dat aan de Oude Vliet in Rijnsburg in de 17e eeuw een korenmolen heeft gestaan, met daar tegenover een molenaarswoning. Dan kun je niet wachten om te kijken of er nog iets van overgebleven is. Met een graafmachine zijn we toen laagje voor laagje de bodem gaan afschrapen. Al op dertig centimeter diepte was het raak en kwamen we de rondlopende fundering van een korenmolen tegen.

Om de hevige krachten die op de molen beuken aan te kunnen, bestond zo’n fundering uit robuuste bakstenen die voor de stevigheid in een bepaald patroon waren gemetseld. Bij de sloop van De Vlinder in 1935 hebben ze het fundament maar laten zitten, waarschijnlijk omdat dit te zwaar en te groot was.”

“Het is een bijzondere vondst, omdat dit type molen, de grondzeiler, niet zo vaak voorkwam. Ook zijn er maar weinig resten van overgebleven. Tot nu toe weten we dat er 373 in Nederland hebben gestaan. De Vlinder was de enige in Rijnsburg.

De grondzeiler is een stenen windmolen die je vanaf de grond kon bedienen en waarvan de wieken de bodem bijna raakten. Deze werd gebruikt om koren te malen voor de bakkers in de regio. Graan en meel werden via wegen, maar ook vaak over water vervoerd. Vandaar de ligging aan de Oude Vliet. De molen stond daar op het uiteinde van een oude strandwal. Dat is een soort natuurlijke verhoging van het land. Waarschijnlijk om zo nog beter beschermd te zijn tegen perioden van hoogwater.

Van de molenaarswoning zijn alleen resten van gebruiksvoorwerpen overgebleven, zoals scherven van aardewerken borden, potten en grapen (driepotige kookpotten).”